Scholz (Solski, Szolc, Szulc) Kasper (zm. 1653), lekarz, profesor Akademii Zamojskiej. Ur. w rodzinie bogatego kupca i ławnika lwowskiego Kaspra i Krystyny z Szymonowiców, siostry poety Szymona Szymonowica.
Po śmierci rodziców w r. 1597 Szymonowic przejął opiekę nad swym siostrzeńcem i zadbał o jego gruntowne wykształcenie, S. uczył się we Lwowie, a następnie od r. 1611 w Uniw. Krak. (wpisany jako «Caspar Casparis Sczioltz Leopoliensis»). Był tu może uczniem matematyka i astronoma Stanisława Jakobejusza z Kurzelowa; śmierć jego opłakiwał łacińskim wierszem Naenia in mortem […] D. Stanislai Jacobeii Curzelowiensis… (Kr. 1612). Pod koniec 1612 r. przebywał S. już w Padwie, gdzie 16 VI 1614 uzyskał doktorat filozofii i medycyny.
Po powrocie S-a do kraju Szymonowic namówił go do związania się z ciągle jeszcze poszukującą kadry profesorskiej Akademią Zamojską. Paromiesięczne pertraktacje na ten temat zakończyły się przyjazdem S-a 23 IV 1616 do Zamościa, gdzie objął katedrę fizyki. W l. późniejszych wykładał okresowo także medycynę praktyczną. W maju 1616 został wybrany po raz pierwszy na rektora Akademii; funkcję tę pełnił później jeszcze parokrotnie (w l. 1616–18, 1622/23, 1625–7, 1628–30, 1632/33), był też przynajmniej przez trzy kadencje dziekanem Wydz. Medycznego (1620/21, 1631/32, 1634/35). Obowiązki akademickie traktował nader poważnie, przyczyniając się wydatnie do względnej pomyślności uczelni zamojskiej w pierwszych dziesięcioleciach jej istnienia. Już w r. 1616 zaprowadził księgę wieczystą czynności akademiekich (akta rektorskie), pieczołowicie prowadził też album studentów, zapisując do niego w trakcie ośmiu swoich kadencji prawie 730 studentów. W r. 1629 przekazał Akademii odziedziczoną po śmierci Szymonowica bibliotekę, zastrzegając sobie jedynie dożywotnią nad nią kuratelę. W trzy lata później – wraz z Melchiorem Stephanidesem – przeprowadził reformę nauczania, kładąc nacisk na dysputy naukowe profesorów z uczniami. W r. 1639 uczestniczył w położeniu kamienia węgielnego pod nowy gmach akademicki, co stanowiło uwieńczenie jego wieloletnich starań o poprawę warunków pracy zamojskiej uczelni. W parę lat potem wycofał się z czynnej pracy w Akademii. Jako «profesor emeritus» nadal jednak interesował się żywo jej sprawami, uczestnicząc np. do ostatnich niemal dni swego życia w promocjach mistrzowskich (m.in. Bazylego Rudomicza w r. 1647). Dowodem przywiązania do Akademii był także sporządzony przez niego 28 VIII 1653 testament, w którym zapisał na jej rzecz cały niemal swój majątek. Z sumy 30 tys. złp., lokowanej na dobrach ordynackich, 17 tys. przeznaczył na fundację katedry medycyny praktycznej, której kurs miał trwać 4 lata, 5 tys. wyasygnował na stypendia dla słuchaczy tej katedry. Wskutek intryg akademików zamojskich fundacja ta zrealizowana została jednak dopiero w r. 1698. Akademii zapisał S. swoją bibliotekę i inne dobra materialne. Poczynił też zapisy na cele dewocyjne.
S. cieszył się także opinią znakomitego lekarza – praktyka. Przez wiele lat był nadwornym medykiem domu Zamoyskich, czynnie uczestniczył również w zwalczaniu nawiedzających Zamość zaraz. W testamencie zastrzegł, by każdorazowy profesor medycyny w razie zarazy nie opuszczał miasta, lecz ratował ginących na miejscu.
W Zamościu dorobił się S. stosunkowo znacznego majątku. Za zasługi w wychowaniu młodzieży i w sztuce medycznej już w r. 1622 został wynagrodzony przez Tomasza Zamoyskiego nadaniem młyna i łanu ziemi z ogrodem w Czernięcinie. W r. 1630 pożyczył S. ówczesnemu ordynatowi sumę 12 tys. złp. Był też właścicielem kamienicy w Rynku.
S. pisał niewiele. Został po nim m.in. wiersz na cześć zmarłego Szymonowica oraz napisany heksametrem list ku czci Jana «Sobiepana» Zamoyskiego Epistola ad illustrissimum Dom. Joannem Zamoyski… (1649). Wg Jana Lachsa pozostawił obok oryginalnych prac z zakresu medycyny, także i komentarze do Galena „Ars parva” i do Carpentariusa „Descriptio universae naturae” (dziś nieznane). S. zmarł 6 X 1653. Pochowany został w podziemiach kolegiaty zamojskiej, obok swojego wuja Szymona Szymonowica, któremu wcześniej ufundował tablicę nagrobną. Lwowski rodak S-a, Józef Bartłomiej Zimorowicz, uczcił jego pamięć okolicznościowym wierszem, podając tam jednak błędną datę śmierci (4 VIII 1653). W r. 1668 kanonik Rafał Wosiński i mieszczanin zamojski Stanisław Matuszowski dokonali zapisu na coroczne obchody rocznicy śmierci S-a.
S. nie był najprawdopodobniej żonaty i nie pozostawił rodziny (brak na ten temat jakiejkolwiek wzmianki w testamencie). Okolicznościowy druk Stanisława Kuczkowskiego z r. 1636 („Amaranth albo wieniec małżeński…”), wydany z okazji ślubu Kaspra Scholca z Zuzanną Kampianówną odnosi się do żyjącego współcześnie Kaspra Szolca, kupca lwowskiego, którego Władysław Łoziński w pracy „Patrycjat i mieszczaństwo lwowskie w XVI i XVII wieku” (Lw. 1892) pomylił z ojcem S-a.

Estreicher (Schulz; mylna data śmierci); Giedroyć, Źródła do dziej. medycyny; – Bielowski A., Szymon Szymonowic, Rozpr. PAU Wydz. Hist.-Fil., Kr. 1875 II 154, 210; Kochanowski J. K., Dzieje Akademii Zamojskiej, Kr. 1899–1900; Lachs J., Polscy uczniowie padewskiej szkoły lekarskiej, „Arch. Hist. Med.” 1924 I 289–90; Ptaśnik J., Tomasz Drezner, zasłużony profesor-prawnik Akademii Zamojskiej, „Minerwa Pol.” 1929 II 5; Wadowski J. A., Wiadomość o profesorach Akademii Zamojskiej, W. 1899–1900; – Album stud. Univ. Crac., IV 25; Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I; Józefa Bartłomieja Zimorowicza Pisma do dziejów Lwowa odnoszące się, Wyd. K. Heck, Lw. 1899 s. 309–11; – AP w L.: Księgi m. Zamościa, Consularia 6, k. 126–126v; B. Narod.: BOZ rkp. 1598 k. 82, 263, 280, 283, rkp. 1599 k. 40, rkp. 1604 k. 54–55; Centr. Państw. Arch. Hist. Ukraińskiej Republiki we Lw.: Sąd Grodzki Bełski 215 s. 1034 (informacja Ryszarda Szczygła z L.).
Henryk Gmiterek